ครุฑ

ครุฑ

ครุฑจัดว่าเป็นนกชนิดหนึ่งในวรรณคดีของไทย ซึ่งได้รับอิทธิพลดันสืบ
เนื่องมาจากเทพนิยายอินเดีย ประวัติครุฑค่อนข้างจะพิศดารสักหน่อย
คือตามเรื่องแล้วครุฑเป็นอมนุษย์พวกหนึ่งมีฤทธิ์มากคงเป็นพระบิดาคือพระกัศยบ
ซึ่งมีภรรยา ๒ คน คือนางวิตาและภัทรุเป็นพี่น้องกันทั้ง ๒ นาง
เป็นเทพด้วยกันทั้งนั้นแต่ตอนมีลูกกลับผิดธรรมดาไปนางวินตา
ออกลูกเป็นไข่ ๒ ฟอง ด้วยความร้อนยังไม่ถึงกำหนดนางวินตาก็
ทุบไข่ใบแรกออกมาดูทำให้ลูกไม่สมประกอบมีครึ่งตัว
ด้วยความโกรธที่แม่ทำให้ตัวเองพิการจึงสาปแม่ให้เป็นทาส
นางภัทรุผู้เป็นน้องสาวถึง ๕๐๐ ปีสาปเสร็จก็ขึ้นไปเป็นคนขับรถหรือ
สารถีให้พระอาทิตย์ ด้วยเหตุนี้จึงมีนามว่า อรุณเทพบุตร ไข่ใบที่ ๒
นางวินตาไม่กล้าทุบอีกเลยปล่อยให้ถึงกำหนดคลอด ก็คลอดออกมาเป็นครุฑ
ซึ่งดูๆ ไปก็แปลก คือพ่อแม่ที่ออกจะธรรมดาในเรื่องสรีระแต่ตัวเองกลับผิดแผกแตกต่างไป
แรกเกิดเล่ากันว่ามีแสงรุ่งโรจน์มีศรีษะและปีกเป็นนก
ร่างกายแขนขาเหมือนมนุษย์หน้าขาวปีกแดง ลำตัวมีสีทอง
ส่วนคนน้องคือ นางภัทรุมีลูกเป็นนาค เป็นธรรมดาที่เมียน้อยเมียหลวง
ไม่ค่อยจะลงรอยกันและลามไปถึงลูก อยู่มาวันหนึ่เกิดมีการพนันกัน
ขึ้นระหว่างนางวินตาและนางภัทรุว่าใครจะทายสีม้าเทียมรถของพระอาทิตย์ถูก
ใครทายผิดจะตกเป็นทาสของผู้ที่ทายถูก นางวินตาทายว่า
เป็นม้าสีแดงนางภัทรุทายว่าสีดำ ม้าพระอาทิตย์จริงๆ แล้วเป็นม้าเทาด่างขาว
นางภัทรุกลัวทายผิดจึงให้นาคลูกของตนไปพ่นพิษเปลี่ยนสีม้าให้ดำ

กินร และ กินรี

ีหากเอ่ยถึงกินนรกินรีแล้ว ดูจะเป็นสัตว์ชนิดหนึ่งที่มีความคุ้นเคยในความรู้สึกของ
คนไทยทั่วทุกภาคหลับตานึกก็จะเห็นมนุษย์ที่มีร่างกายผสมกับนกอย่างละครึ่ง
เรื่องคนกับนก คนที่มีปีกอย่างนก นับว่าเป็นเรื่องเล่าที่ออกรสไม่ว่าชนชาต
ิไหนๆ ในโลกมักมีคนปนนกเป็นนิทานเล่ามากันนานนม
นับเป็นอภิมหาอมตนิรันดร์กาล ก็ว่าได้
การกำเนิดของพวกกินนรนั้นมีความเป็นมาหลากหลาย
มีวรรณคดีเล่มหนึ่งกล่าวถึงการกำเนิดกินนรไว้อย่างน่าสนใจ
ความว่าในกาลครั้งหนึ่งท้าวอิลราชกับบริวารได้พลัดเข้า
ไปในเขตลับแลของพระอิศวรซึ่งในเวลานั้นพระอิศวร
กำลังทรงสนุกกับการหยอกล้อพระอุมาเล่นโดยการแปลงพระองค
์เป็นสตรีจึงทำให้สิ่งมีชีวิตทั้งหลายในที่นั้นกลับกลายเป็นสตรีไปหมดสิ้น
ท้าวอิสราชกับบริวารก็ไม่เว้นกลายเป็นสตรีมีชื่อว่าอิลาซึ่ง
ต่อมาอิลากับบริวารก็ไปพบพระพุธในป่า
(น่าแปลกที่มนต์พระอิศวรยังไม่เสื่อมคลาย
แม้นออกจากบริเวณเขตลับแลไปแล้วก็ตาม)
พระพุธในป่าหลงรักนางอิลาแต่ทว่ากลับรำคาญบริวารของนาง
จึงทรงสาปว่า”เจ้าทั้งหลายจงเป็นกินนรีและอาศัยในเขตเขานี้เถิด
กูจะหามูลผลาหารมาให้กิน มิให้อดอยากและกูจะหากิมบุรุษให้เป็นสามีเจ้าทั้งหลาย
”นับว่าพระพุธท่านมีเมตตาพอควรที่อุตส่าห์หาสามีให้นางกินนรี
ท่านผู้อ่านอาจสงสัยกิมบุรุษคืออะไร กิมบุรุษ แปลว่า
บุรุษอะไรเดิมทีมีหน้าเป็นมนุษย์ตัวเป็นนก เข้าลักษณคนธรรพ์
ในคำภีร์ปรมัตถโชติกะยังอธิบายต่อไปว่ากินนรมี ๗ ประเภทเช่น

๑. เทวกินนรา
๒. จันทกินนรา
๓. ทุมกินนรา
๔. ทัณฑมาณกินนรา
๕. โกนตกินนรา
๖. สกุณกินนรา
๗. กัณณปาวุรณกินนรา